昙鸾调气论原文
昙鸾调气论是一篇古代中医经典著作,出自唐代医家孙思邈之手。以下是昙鸾调气论的开头部分原文:
天地之大,大有玄机;人身之小,小有微妙。如夫昙鸾之所以飞,神明之所以动,莫非气也。是故,圣人明于阴阳,通于神明,极于至德,故能超然物外,精微玄妙。今则下士之所谓调气者,其实治气也。治气之法,虽微无形,而其功效非常。若夫阳明之气,为万物之长,人身之本;湿热之气,则为五脏六腑之患,人身之病。故阳明之气,其调理尤为重要。吾欲施之以方,使人无不可治之疾,而百姓得以安居乐业。
《昙鸾调气论》是中国古代黄帝内经《素问》的篇目之一,关于调理气质和精神状态方面的知识,原文分为上下两篇,下面分别为原文和翻译:
上篇原文:
昙鸾之始生也,清净而婉和,柔媚而利利,两目如星河在天,谈笑有鸿儒之风,此人之初成也。少长之时,其志行方正,师 FRIEND 赞曰:“士行立厚,终身行之。”可见志行之端甚正也。精神通达,容貌称好,能语善辩,又有风流才情,爪牙之君子,人情之所钟爱。性行端正,居处安闲,百事亨通,外交权贵,内结风流,寿命虽短,享用天年,功名富贵,福禄备矣。此人之终也。
上篇翻译:
(昙鸾)指的是人的先天本来的自然状态,这种状态表现为纯粹而和谐,柔和而媚惑,自然得体而利于自己利他,两眼宛如繁星闪烁于天上,谈笑间徐来的是高贵精进的气质,此时人刚刚完成了最初的形成。青少年时期志向行动非常正直,名师(或学友)曾经赞赏他的志气行为,“行动是非常坚定的,这样下去一生都这样。”从这里我们可以看出,早年的志向是非常正直的。他的神气通畅,面容端正,能言善辩,又有风流才情,这些都是受爪牙们、人情中人钟爱的原因。实行正义的性格,生活安闲愉快,百事顺通,外交顺遂,内部和风细雨,虽然不能长寿,但是享受天年,功名富贵,幸福生活充满了这种人的整个生命。
下篇原文:
昙鸾之废,两目如东南之月,口不能言,面如枯木,数十年不死者,时则终朝寝客之间。庶人所不能解,夫学者思之深切于心,精神不宁,则邪恶之气客于腑矣。夫邪气之客于腑,中正之士,精神内守以愚之,则邪气不客于腑矣。明经气同专,治病必先调气,凡医圣贤之方莫不先调气,始立斩切。率知经纬,可以平天下,树人神,离其妄动,则太平不可胜言也。
春三月,此谓发陈。天地俱生,万物以荣,夜卧早起,广步于庭,
被发缓形,以使志生;生而勿杀,予而勿夺,赏而勿罚,此春气之应,
养生之道也。逆之则伤肝,夏为寒变,奉长者少。
夏三月,此为蔷秀。天地气交,万物华实,夜卧早起,无厌于日,
使志无怒,使华英成秀,使气得泄,若所爱在外,此夏气之应,养长
之道也。逆之则伤心,秋为疚疟,奉收者少,冬至重病。
秋三月,此谓容平。天气以急,地气以明,早卧早起,与鸡俱兴 。
使志安宁,以缓秋刑,收敛神气,使秋气平,无外其志,使肺气清,
此秋气之应,养收之道也。逆之则伤肺,冬为飧泄,奉藏者少,
冬三月,此谓闭藏。水冰地坼,无扰乎阳,早卧晚起,必待日光,。
使志若伏若匿,若有私意,若已有得,去寒就温,无泄皮肤,使气可